ECHO SERCA, HOLTER EKG, HOLTER CIŚNIENIOWY

ECHO SERCA

Echokardiografia (echo serca) to nieinwazyjna metoda badania serca wykorzystująca zjawisko echa ultradźwięków (USG). Badanie, niezależnie od jego rodzaju, pozwala ocenić struktury anatomiczne serca, kurczliwość mięśnia sercowego, budowę i pracę zastawek wewnątrzsercowych, a także przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca, dużych naczyń krwionośnych (aorta, żyły, tętnica i żyły płucne). Echo ułatwia wykrycie przebytego zawału, obecność skrzepliny, nowotworu serca, płynu w osierdziu (czyli w worku, w którym znajduje się serce).

Badanie echokardiograficzne jest obok EKG najważniejszym badaniem w pracy kardiologa oraz niejednokrotnie kardiochirurga. Można je wielokrotnie powtarzać i co najważniejsze, nie daje ono skutków ubocznych.

Wskazaniem do badania echa serca są poważne choroby, jak choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa), zawał mięśnia sercowego, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie wsierdzia, choroba zakrzepowo-zatorowa i inne.

Echo serca jest nieocenionym badaniem w diagnostyce wad serca, zarówno wrodzonych jak i nabytych, ocenie pooperacyjnej wszczepionych zastawek, by-passów i innych zabiegów.

Echo ułatwia także rozpoznanie przyczyny szmerów serca, zaburzeń rytmu czy niewyjaśnionych bólów w klatce piersiowej. Jest badaniem niezastąpionym w obserwacji niewydolności niedokrwiennej serca, niewydolności zapalnej, metabolicznej oraz w innych chorobach mięśnia serca, a także w chorobach osierdzia lub wsierdzia. Pozwala także ocenić nieprawidłowości w budowie lub funkcji dużych naczyń tętniczych lub żylnych.

Innym wskazaniem do wykonania echo serca jest podejrzenia tętniczego nadciśnienia płucnego. Badanie pozwala na zdiagnozowanie wad wrodzonych serca jako przyczyny nadciśnienia płucnego i ocenę rokowania.

Echokardiografia (echo serca) - jak się przygotować?

Do echokardiografii przezklatkowej nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Należy jednak wcześniej przejść wstępne badanie kardiologiczne, w tym EKG i RTG klatki piersiowej. Wyniki tych badań należy przekazać lekarzowi wykonującemu echokardiografię.

 

HOLTER EKG

Monitorowanie EKG metodą Holtera (pot. holter) – metoda EKG umożliwiająca rejestrowanie pracy serca w sposób ciągły, przez 24 godziny na dobę w celu późniejszej, szczegółowej, często komputerowej analizy. Ważnymi cechami urządzeń do monitorowania holterowskiego są niewielkie rozmiary rejestratora i możliwość przymocowania do ciała lub ubrania pacjenta w sposób niekrępujący ruchów. Umożliwia to normalną aktywność życiową ze sportem i snem włącznie. Nie wolno jednak wchodzić z holterem pod prysznic lub zanurzać się w wodzie.

Zwykłe badanie EKG trwa kilka minut i przez ten czas rejestruje się pracę serca. Nie zawsze jednak w tak krótkim czasie udaje się zarejestrować pojawiające się okresowo w ciągu dnia zaburzenia. Metoda Holtera natomiast pozwala na zarejestrowanie jego pracy przez 24, a nawet dłużej.

  W tym czasie pacjent może wykonywać codzienne czynności. Holter EKG zapisuje aktywność serca na taśmie magnetycznej lub w pamięci elektronicznej, co pozwala na interpretację wyników w późniejszym czasie.

Holter EKG pozwala na:

zweryfikowanie, czy objawy, takie jak omdlenia, stany przedomdleniowe, nawracające kołatania serca lub epizody zawrotów głowy nieustalonego pochodzenia są skutkiem zaburzeń rytmu serca;

ocenę skuteczności leczenia antyarytmicznego, za pomocą porównania wyników badania holterowskiego przed i po zastosowaniu leczenia;

ocenę sprawności wszczepionego sztucznego rozrusznika serca lub kardiowertera-defibrylatora.

Holter EKG nie wymaga dodatkowych badań i specjalnych przygotowań. Czasami zaleca się przedstawienie lekarzowi wyniku ostatniego badania EKG. Aparat do badania metodą Holtera wygląda jak walkman. Do klatki piersiowej w różnych miejscach przykleja się elektrody. Miejsca przyklejenia są wygolone i odtłuszczone. Elektrody łączą się z urządzeniem rejestrującym EKG, które przyczepiane jest do paska pacjenta. Jego noszenie w żaden sposób nie powinno ograniczać aktywności pacjenta, wręcz przeciwnie - powinien on wykonywać w ciągu dnia te same czynności co zwykle, ponieważ niektóre zaburzenia rytmu serca pojawiają się właśnie w trakcie wykonywania zwykłych zajęć, a nie w spoczynku. Dużą zaletą Holtera EKG jest to, że umożliwia on analizę pracy serca także podczas snu, kiedy to cześć arytmii może się ujawniać (może mieć to związek z epizodami niedotlenienia mięśnia sercowego w czasie snu). 

HOLTER CIŚNIENIOWY

Holter ciśnieniowy jest popularnym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce chorób serca. Holter ciśnieniowy polega na 24-godzinnym automatycznym rejestrowaniu ciśnienia tętniczego krwi. W czasie badania pacjentowi zakłada się specjalny aparat, który monitoruje ciśnienie przez cały czas. Z racji tego, że holter ciśnieniowy rejestruje wartości ciśnienia przez całą dobę, jego prawidłowe wartości będą się różnić w zależności od pory dnia. Jednak jeśli holter ciśnieniowy wskaże wartości powyżej 130/85 w dzień i 120/80 w nocy jest to już powód do niepokoju.

Holter ciśnieniowy polega na założeniu pacjentowi na ramię specjalnego mankietu, który następnie zostaje połączony z aparatem przyczepionym do pasa. Posiada on pompę automatyczną, która jest zasilana na baterie. W czasie holtera ciśnieniowego to właśnie ten aparat rejestruje automatycznie pomiar ciśnienia. Holter ciśnieniowy monitoruje ciśnienie krwi przez całą dobę. Zazwyczaj po założeniu holtera ciśnieniowego, pomiary są dokonywane 30 minut. Wówczas mankiet holtera ciśnieniowego na ramieniu automatycznie wypełnia się powietrzem na kilkadziesiąt sekund. Następnego dnia o tej samej godzinie pacjent jest proszony o zgłoszenie się do przychodni na zdjęcia holtera ciśnieniowego. 

Holter ciśnieniowy pełni ważną funkcję w diagnostyce schorzeń serca. Holter ciśnieniowy pozwala na rozpoznanie m.in. nadciśnienia oraz monitorowanie efektów jego leczenia. Jednak holter ciśnieniowy jest również wykorzystywany w diagnostyce zaburzeń ciśnienia tętniczego. Holter ciśnieniowy wykryje zarówno patologiczne spadki, jak i wahania ciśnienia.

Skuteczność holtera ciśnieniowego wynika głównie z tego, że pojedynczy pomiar nie daje takich możliwości, ponieważ często zdarza się, że na nasze ciśnienie wpływa np. stres przed wizytą u lekarza. Natomiast holter ciśnieniowy dzięki całodobowemu rejestrowaniu ciśnienia tętniczego umożliwia zdiagnozowanie szerokiej gamy zaburzeń.

Holter ciśnieniowy należy wykonać w celu:

• diagnozy i kontroli nadciśnienia tętniczego;
• stwierdzenia, czy stosowane leczenie jest skuteczne;
• eliminacji zjawiska podwyższonego ciśnienia w czasie wizyt lekarskich (związanego ze stresem, tzw. nadciśnienia białego fartucha);
• oceny ciśnienia w czasie normalnych codziennych czynności;
• diagnozy niedociśnienia;
• wykrycia nagłych zmian ciśnienia, które są przyczyną odczuwanych przez pacjenta dolegliwości.